Deze blog is puur informatief. Ga altijd naar een specialist bij vragen of twijfels.
Heb je wel eens last van een zeurende pijn in je bil, die soms uitstraalt naar je been? Dan zou je wel eens last kunnen hebben van piriformis syndroom. Dit is een aandoening waarbij een spier in je bil, de piriformis, op een zenuw drukt, de sciaticus. Dit kan leiden tot klachten zoals pijn, tintelingen, gevoelloosheid, of kramp in je bil, heup, of bovenbeen. In deze tekst leggen we je uit wat piriformis syndroom is, hoe het ontstaat, hoe je het kunt herkennen, en hoe je het kunt behandelen. Lees snel verder, en ontdek alles wat je moet weten over piriformis syndroom.
Wat is piriformis syndroom?
Piriformis syndroom is een vorm van zenuwpijn, die wordt veroorzaakt door een irritatie of beknelling van de sciaticus zenuw door de piriformis spier. De sciaticus zenuw is de langste en dikste zenuw in je lichaam, die loopt van je onderrug, via je bil, naar je onderbeen en voet. De piriformis spier is een platte en smalle spier, die loopt van je heiligbeen, via je bil, naar je dijbeen. De piriformis spier helpt je om je heup te draaien, je been naar buiten te bewegen, en je been naar achteren te strekken.
De sciaticus zenuw en de piriformis spier hebben een nauwe relatie met elkaar. Bij de meeste mensen loopt de sciaticus zenuw onder de piriformis spier door, maar bij sommige mensen loopt de zenuw er bovenlangs, of er dwars doorheen. Dit kan variëren per persoon, of zelfs per been. Als de piriformis spier gespannen, ontstoken, of beschadigd raakt, kan deze de sciaticus zenuw irriteren of beknellen. Dit kan leiden tot piriformis syndroom.
Piriformis syndroom is een vrij zeldzame aandoening, die naar schatting slechts bij 0,3% tot 6% van de mensen met lage rugpijn voorkomt. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, met een verhouding van 6:1. Dit zou kunnen komen doordat vrouwen een bredere bekken hebben, waardoor de piriformis spier meer op de sciaticus zenuw kan drukken. Piriformis syndroom komt vooral voor bij mensen tussen de 40 en 60 jaar, maar het kan ook bij jongere of oudere mensen voorkomen.
Hoe ontstaat piriformis syndroom?
Piriformis syndroom kan verschillende oorzaken hebben, die te maken hebben met de piriformis spier of de sciaticus zenuw. Er zijn twee soorten piriformis syndroom: primair en secundair.
Primair piriformis syndroom heeft een anatomische oorzaak, die te maken heeft met de vorm of de ligging van de piriformis spier of de sciaticus zenuw. Dit kan aangeboren zijn, of later ontstaan. Voorbeelden van anatomische oorzaken zijn:
Een gespleten piriformis spier, waarbij de spier uit twee delen bestaat, die de sciaticus zenuw kunnen beknellen.
Een gespleten sciaticus zenuw, waarbij de zenuw uit twee takken bestaat, die door of langs de piriformis spier kunnen lopen.
Een afwijkende ligging van de sciaticus zenuw, waarbij de zenuw boven of door de piriformis spier loopt, in plaats van eronder.
Secundair piriformis syndroom heeft een niet-anatomische oorzaak, die te maken heeft met de functie of de conditie van de piriformis spier of de sciaticus zenuw. Dit kan ontstaan door een trauma, een overbelasting, een ontsteking, of een andere factor. Voorbeelden van niet-anatomische oorzaken zijn:
Een trauma aan de bil, heup, of been, bijvoorbeeld door een val, een botsing, of een operatie. Dit kan leiden tot een kneuzing, een scheur, of een litteken in de piriformis spier, die de sciaticus zenuw kan irriteren of beknellen.
Een overbelasting van de piriformis spier, bijvoorbeeld door te veel of te intensief sporten, of door steeds dezelfde beweging te herhalen. Dit kan leiden tot een verkramping, een verkorting, of een verharding van de piriformis spier, die de sciaticus zenuw kan irriteren of beknellen.
Een ontsteking van de piriformis spier, bijvoorbeeld door een infectie, een allergie, of een auto-immuunziekte. Dit kan leiden tot een zwelling, een roodheid, of een warmte in de piriformis spier, die de sciaticus zenuw kan irriteren of beknellen.
Een andere factor die de piriformis spier of de sciaticus zenuw kan beïnvloeden, bijvoorbeeld een verkeerde houding, een slechte schoenkeuze, een beenlengteverschil, of een psychische stress. Dit kan leiden tot een verandering in de spanning, de stand, of de functie van de piriformis spier of de sciaticus zenuw, die de irritatie of de beknelling kan verergeren.
Hoe herken je piriformis syndroom?
Piriformis syndroom kan verschillende symptomen geven, die variëren in ernst, duur, en locatie. De meest voorkomende symptomen zijn:
Pijn in de bil, die kan uitstralen naar de heup, het bovenbeen, de kuit, of de voet. De pijn kan scherp, stekend, brandend, of zeurend zijn, en kan verergeren bij bepaalde bewegingen, zoals buigen, draaien, of lopen. De pijn kan ook erger worden bij lang zitten, vooral op een harde of smalle ondergrond, zoals een fietszadel of een portemonnee.
Tintelingen, gevoelloosheid, of een doof gevoel in de bil, de heup, het bovenbeen, de kuit, of de voet. Dit komt door een verminderde of veranderde zenuwgeleiding in de sciaticus zenuw, die de sensatie in deze gebieden verzorgt.
Kramp of spiertrekkingen in de bil, de heup, het bovenbeen, de kuit, of de voet. Dit komt door een verhoogde of verlaagde spierspanning in de piriformis spier of de spieren die door de sciaticus zenuw worden aangestuurd.
Een verminderde beweeglijkheid of flexibiliteit van de heup, het bovenbeen, de knie, of de enkel. Dit komt door een beperking in de functie of de lengte van de piriformis spier of de spieren die door de sciaticus zenuw worden aangestuurd.
Piriformis syndroom kan soms ook andere symptomen geven, die minder specifiek zijn, zoals:
Hoofdpijn, oorpijn, kiespijn, of kaakpijn. Dit komt door een uitstralende pijn vanuit de sciaticus zenuw, die verbonden is met andere zenuwen in het hoofd en het gezicht.
Rugpijn, buikpijn, of bekkenpijn. Dit komt door een uitstralende pijn vanuit de sciaticus zenuw, die verbonden is met andere zenuwen in de romp en het bekken.
Stress, angst, depressie, of slaapproblemen. Dit komt door een verminderde kwaliteit van leven, een verminderde activiteit, of een verminderde stemming, die worden veroorzaakt door de pijn en de beperkingen van piriformis syndroom.
Hoe wordt piriformis syndroom vastgesteld?
Piriformis syndroom is niet makkelijk vast te stellen, omdat er geen specifieke test of onderzoek voor bestaat. Piriformis syndroom wordt meestal gediagnosticeerd op basis van de klachten, de medische geschiedenis, en het lichamelijk onderzoek van de patiënt. Soms worden er ook aanvullende onderzoeken gedaan, om andere aandoeningen uit te sluiten, of om de ernst en de locatie van de irritatie of de beknelling van de sciaticus zenuw te bepalen. Voorbeelden van aanvullende onderzoeken zijn:
Een röntgenfoto, om te kijken of er sprake is van een botbreuk, een artrose, of een andere afwijking in de wervelkolom, de heup, of het bekken.
Een MRI-scan, om te kijken of er sprake is van een hernia, een tumor, een cyste, of een andere afwijking in de wervelkolom, de heup, of het bekken.
Een EMG, om te kijken of er sprake is van een zenuwbeschadiging, een zenuwontsteking, of een andere afwijking in de sciaticus zenuw of de spieren die door de zenuw worden aangestuurd.
Een echografie, om te kijken of er sprake is van een spierscheur, een spierontsteking, of een andere afwijking in de piriformis spier of de omliggende weefsels.
Deze onderzoeken kunnen helpen om de diagnose van piriformis syndroom te bevestigen, of om andere mogelijke oorzaken van de klachten uit te sluiten. Het is echter belangrijk om te weten dat deze onderzoeken niet altijd betrouwbaar of eenduidig zijn, en dat ze niet altijd nodig of beschikbaar zijn. Daarom is het raadzaam om een ervaren en deskundige arts te raadplegen, die je kan adviseren over de beste manier om je piriformis syndroom vast te stellen en te behandelen.
Comentarios